Η χώρα μας, και πολλές άλλες, βιώνουν τα απάνθρωπα σχέδια της υποταγής, σχέδια που υποδουλώνουν ολόκληρες κοινωνίες στα οικονομικά συμφέροντα των πολυεθνικών, των αόρατων και ανώνυμων αγορών, των επιτροπών του Καρτέλ στις Βρυξέλλες.Όμως τα σχέδια τους δεν περιορίζονται μόνο στα οικονομικά, εδώ και αρκετά χρόνια σε εξέλιξη βρίσκεται και το επονομαζόμενο σχέδιο της παγκοσμιοποίησης, με ένα και μοναδικό στόχο, τη δημιουργία άβουλων μαζών, κοινωνιών καθοδηγούμενων δίχως αξίες και ιδανικά.
Φυσικά και η χώρα μας δεν μπορούσε να μείνει έξω από την παγκοσμιοποίηση.  Χρόνια τώρα ζούμε τον αφελληνισμό των πάντων σε πλήρη συνεργασία με τα ντόπια φερέφωνα τους. Ήθη, έθιμα, ο πολιτισμός μας, η γλώσσα μας και η ιστορία μας στο στόχαστρο των «προοδευτικών δυνάμεων».  Όλα τελούν υπό αμφισβήτηση, η κομματοκρατία, και η τηλεδημοκρατία της μεταπολίτευσης μόλυναν τα πάντα.
Όμως κάποιοι αντιστάθηκαν και αντιστέκονται, προσηλωμένοι σ’ αυτά που κληρονόμησαν διότι πίστευαν και πιστεύουν πως η προσήλωση στις πολιτιστικές αξίες και στην ιστορία αποτελούν τον καλύτερο οδηγό κάθε γενιάς και κάθε λαού.  Κι αν άλλες χώρες για να γίνουν καλύτερες πρέπει να κοιτούν μπροστά, εμείς πρέπει και οφείλουμε να κοιτάμε πίσω, στις ρίζες μας, στους φωτοδότες της γης προγόνους. Μας το υπενθύμισαν τόσο απλά και παραστατικά με εκείνο το πρόσφατο φιλμάκι οι Ισπανοί δάσκαλοι και μαθητές.
 Όλα αυτά τα χρόνια της ισοπέδωσης των πάντα τα ποντιακά σωματεία προσπάθησαν και προσπαθούν να σταθούν θεματοφύλακες της πολιτιστικής κληρονομιάς. Παρά τις δύσκολες οικονομικές και κοινωνικές συνθήκες καταβάλλουν τεράστιες προσπάθειες προκειμένου να συνεχίσουν την προσφορά τους, να κάνουν το καθήκον τους και να κληροδοτήσουν στις επόμενες γενιές ανέπαφα κι αναλλοίωτα αυτά που κληρονόμησαν.
Ένας τέτοιος γνήσιος εκφραστής και θεματοφύλακας της ελληνοποντιακής παράδοσης είναι και η Ένωση Ποντίων Σουρμένων Αττικής.  Επί 91 χρόνια διατηρούν και αναβιώνουν την Κυριακή του Θωμά το Ταφικό έθιμο που έφεραν μαζί τους από τον Ιστορικό Πόντο.
Πλήθος Ποντίων απ’ όλη την Ελλάδα και το εξωτερικό, μαζί με τα προσκεκλημένα ποντιακά σωματεία συγκεντρώνονται στα Σούρμενα, για να τιμήσουν, αλλά και να ζήσουν από κοντά τις ιδιαίτερες και μοναδικές στιγμές του πολιτισμού μας.
Μεταξύ των προσκεκλημένων συλλόγων στο φετινό «Παμποντιακόν Πανοϋρ» 2013 τη Θωμά ‘ς σα Σούρμενα, ήταν και ο σύλλογος της Ποντοηράκλειας Κιλκίς, «Διγενής Ακρίτας».
Τα παιδιά του χορευτικού, με την άψογη καθοδήγηση του Παύλου Τσιλογιανίδη εκπροσώπησαν επάξια το χωριό τους, τον Δήμο Παιονίας και ευρύτερα το Κιλκίς,  ενθουσιάζοντας το πλήθος του κόσμου που κατέκλυσε την πλατεία των Σουρμένων.  Ανάμεσα στον κόσμο και πολλοί κιλκισιώτες.
Το δε ταφικό έθιμο ήταν για τα παιδιά μια πρωτόγνωρη και μοναδική εμπειρία.  Μοναδική όμως ήταν και η εμπειρία που απεκόμισε όλη η αποστολή τόσο για την άρτια διοργάνωση του πενθημέρου πανηγυριού, αλλά και για την θερμή φιλοξενία που τους προσφέρθηκε τόσο απλόχερα.  Διοίκηση αλλά και απλά μέλη του συλλόγου ήταν κάθε στιγμή δίπλα τους. Βέβαια για τους γνωρίζοντες τα δύο αυτά στοιχεία είναι για την «Ένωση Ποντίων Σουρμένων» αυτονόητα, είναι ο κανόνας και όχι η εξαίρεση. Η Ένωση Ποντίων Σουρμένων από το 1924 με την παρουσία και την δράση της κοσμεί τον οργανωμένο ποντιακό χώρο.

Το ταφικό έθιμο «Σ’ σα ταφία»
Η στάση των Ποντίων απέναντι στον θάνατο είναι ιδιαίτερα αμφιθυμική, και σε έντονη αντίθεση προς τους λοιπούς Μικρασιάτες λαούς, ακόμα και όταν αυτοί είναι πολύτιμο κομμάτι της Ρωμιοσύνης.
Έτσι την οδύνη από τον βιολογικό θάνατο δεν εκλογικεύει μόνον η προσδοκία της Ανάστασης, δηλαδή μια υπερβατική σωτηριολογία, αλλά μια ενδοκόσμια ευφροσύνη και χαρά, κάτι που το βεβαιώνει απόλυτα η ύπαρξη του ταφικού εθίμου «Σ’ σα ταφία» σε αρκετές περιοχές του Ιστορικού Πόντου και το οποίο μετέφεραν με αγάπη και φροντίδα στην Αττική γη – αλλά και αλλού – οι Ρωμιοί των Σουρμένων, της Αργυρούπολης, της Κρώμνης και των Κοτύωρων.
Την δεύτερη ημέρα του Πάσχα οι νοικοκυρές ετοιμάζουν από νωρίς ένα ταψί με διάφορα στεγνά τρόφιμα, τσουρέκια, αυγά, μεζέδες και ούζο, πηγαίνουν στην εκκλησία και όταν σχολάσει όλοι μαζί, άνδρες γυναίκες και παιδιά πάνε στα μνήματα, σ’σα  ταφία.  Εκεί ο καθένας πηγαίνει στον τάφο του «κεκοιμημένου» του, ακουμπάει το ταψί με τα τρόφιμα και το ούζο πάνω στον τάφο και περιμένει τον ιερέα για το τρισάγιο. Περιμένοντας εγκωμιάζουν το νεκρό, θυμούνται τα προτερήματα του, τις καλοσύνες, τις χάρες, τα γλέντια με τους φίλους του και γενικά ότι είχε σχέση με τη ζωή του. Είναι μια μέρα χαράς, γιατί η πίστη στην Ανάσταση του Κυρίου και των νεκρών είναι βαθιά και αληθινή. Και αν ο αποθανών ήταν μερακλής του τραγουδούν και κανέναν σκοπό με συνοδεία λύρας. Στον Πόντο λένε πως πήγαιναν στα διπλανά λιβάδια και γλεντούσαν όλη τη μέρα. Κι εδώ παλιότερα αυτό έκαναν, σιγά σιγά όμως το σταμάτησαν.
Τα Σούρμενα είναι παραλιακή πόλη του Εύξεινου Πόντου 35 χλμ από Τραπεζούντα.  Οι Σουρμενιώτες είχαν ιδιαίτερη σχέση με την θάλασσα και την ναυπηγική.  Μετά την Μικρασιατική καταστροφή ήρθαν και εγκαταστάθηκαν  15 -16 οικογένειες  στους νοτιοδυτικούς πρόποδες του Υμητού. Θέλοντας να ξεγελάσουν την νοσταλγία τους ονόμασαν τον νέο άγονο και άνυδρο τόσο Σούρμενα.  Αργότερα ήρθαν και από την Κρώμνη, τα Κοτύωρα και από τις πόλεις της Ρωσίας. Σήμερα τα Σούρμενα ανήκουν διοικητικά στον Δήμο Ελληνικού Αργυρούπολης.
Στην αρχαιότητα ο τόπος αυτός ονομαζόταν Κωλιάς Άκρα (Άγιος Κοσμάς σήμερα) και επειδή οι βροχές ήταν σπάνιες: άνυδρος Υμητός. Σύμφωνα δε με τα ευρήματα η πρώτη εγκατάσταση ανθρώπων έγινε από τα νησιά των Κυκλάδων το 2.300 π.Χ. με μεγαλύτερη ακμή το 1200 π.Χ. Μετά το 1100 π.Χ. στη θέση αυτή δεν υπήρχε μόνιμη εγκατάσταση.
Βιβλιογραφία:
Σ’ σα ταφία ποντιακό έθιμο ταφικό της Χρυσάνθης Συμεωνίδου – Χείλαρη έκδοση της Ένωσης Ποντίων Σουρμένων 1994