Σε προηγούμενα σημειώματα, μάλιστα πριν την ψήφιση του Ν 3986/2011, με τις διατάξεις του οποίου επιβλήθηκε η Ειδική Εισφορά Αλληλεγγύης (άρθρο 29, διαχειριστικές χρήσεις 2010-2014), είχαμε διατυπώσει την άποψη ότι όλα τα εισοδήματα (φορολογητέα, απαλλασσόμενα, αυτοτελώς ή με ειδικό τρόπο φορολογούμενα και με εξάντληση της φορολογικής υποχρέωσης) πρέπει να αναγράφονται στην φορολογική δήλωση, για ευνόητους λόγους. Αναφέρουμε δύο:
Πρώτον, έτσι σχηματίζεται η πραγματική εικόνα των εισοδημάτων του φορολογούμενου, με ό,τι αυτό συνεπάγεται και δεύτερον, παρέχεται η δυνατότητα της επίκλησης εισοδημάτων για την κάλυψη αντικειμενικών δαπανών ή δαπανών απόκτησης περιουσιακών στοιχείων, αυτό που ονομάζουμε «ανάλωση κεφαλαίου».

 

Η αρμόδια Διεύθυνση Φορολογίας του Υπουργείου, όλα τα προηγούμενα χρόνια προ κρίσης, δεν ενδιαφερόταν για τα εισοδήματα αυτά, αφού το κράτος είχε εισπράξει για αυτά ό,τι του αναλογούσε, στο πλαίσιο της αυτοτελούς φορολόγησης, ή ενδεχομένως, δεν υπήρχε συνέχεια φορολόγησης, αν τα εισοδήματα απαλλάσσονταν του φόρου.

Μάλιστα, αρκετοί συνάδελφοι λογιστές, αλλά και συγγραφείς βιβλίων, είχαν υιοθετήσει την άποψη ότι η αναγραφή αυτών των εισοδημάτων στη φορολογική δήλωση ήταν προαιρετική, αφού η εσφαλμένη αυτή αντίληψη προερχόταν από, κατά καιρούς, ερμηνείες της Διοίκησης.

Ήρθε όμως το πλήρωμα του χρόνου, έφθασε και η δημοσιονομική κρίση (όχι μόνο), η εσωτερική υποτίμηση, ασφαλώς δε, και η επιβολή της ΕΕΑ επί του συνόλου σχεδόν των εισοδημάτων, αδιακρίτως της πρωτογενούς φορολόγησής τους.

Έτσι λοιπόν, είναι υποχρεωτική η αναγραφή όλων των εισοδημάτων των υπόχρεων φορολογουμένων, ανεξαρτήτως του τρόπου φορολόγησης αυτών, καθώς επίσης και των απαλλασσόμενων από το φόρο. Επιπλέον δε, για τα αυτοτελώς, ή με ειδικό τρόπο φορολογούμενα εισοδήματα αναγράφεται και ο παρακρατηθείς ή αποδοθείς κατά περίπτωση φόρος. Δηλαδή, ο φόρος στη προκειμένη περίπτωση εκλαμβάνεται ως εισόδημα και επιβάλλεται επί αυτού ΕΕΑ, χωρίς….έλεος και με καταφανή παραβίαση της αρχής ότι:«ο φόρος είναι εισόδημα, μόνο αν το εισόδημα φορολογείται με τις γενικές διατάξεις», οπότε εκκαθαρίζεται και αναλόγως, καταβάλλεται πλέον ποσό φόρου, ή επιστρέφεται μέρος του παρακρατηθέντος.

Με όλα αυτά, φθάσαμε αισίως στο εισόδημα που αποκτά ένα φυσικό πρόσωπο από τις καταθέσεις του στις τράπεζες, δηλαδή τους τόκους. Αυτοτελώς φορολογούμενο εισόδημα οι τόκοι, με συντελεστή 15%, άρα με εξάντληση της φορολογικής υποχρέωσης, πράγμα που σημαίνει ότι ο καταθέτης (και φορολογούμενος) ουδεμία «επαφή» έχει με το ποσό του φόρου.

Παράδειγμα: Τόκοι 1.000 ευρώ. Ο καταθέτης θα αποκτήσει καθαρό εισόδημα 850 ευρώ, αφού το ποσό των 150 ευρώ συνιστά την αυτοτελή φορολόγηση και την υποχρέωση της τράπεζας να το παρακρατήσει και να το αποδώσει στο Δημόσιο. Ωστόσο, η ΕΕΑ θα υπολογιστεί, με τις προϋποθέσεις που ισχύουν, επί του ποσού των 1.000 ευρώ. Με λίγα λόγια: Φόρος επί φόρου. Γιατί δεν πιστεύω ότι υπάρχει νοήμων πολίτης σε αυτή τη χώρα, που να αμφισβητεί το γεγονός ότι η ΕΕΑ είναι άμεση φορολογία, ασχέτως της εύηχης κατά τα άλλα ονομασίας της.

Ωστόσο, το εισόδημα των τόκων έχει και μια άλλη ιδιομορφία. Το πλήθος των περιπτώσεων αφοράσυνδικαιούχους καταθετικών ή προθεσμιακών λογαριασμών, βάσει του Ν 5638/1932. Το Υπουργείο Οικονομικών, σε συνεργασία με τις τράπεζες, «φρόντισε» να εμφανίζεται το εισόδημα των τόκων, ανά λογαριασμό, σε ιδιαίτερο «παράθυρο» με την ενεργοποίηση της λέξης «εδώ» που βρίσκεται στην περιγραφή των κωδικών 667-668. Προσοχή, γιατί με το άνοιγμα, εμφανίζεται τόσο το μικτό ποσό του εισοδήματος, όσο και ο φόρος 15%.