Σήμερα θέλησα να δώσω ένα μικρό στίγμα της καθημερινότητας που βιώνει ο σύγχρονος λογιστής-φοροτεχνικός, μέσα στο μονίμως μεταβαλλόμενο επαγγελματικό του «γίγνεσθαι». Η «μίνι» συνέντευξη που παρατίθεται είναι φανταστική -δεν έγινε δηλαδή ποτέ στην πραγματικότητα- όμως, διαβάζοντάς την ίσως διαπιστώσετε ότι δεν κινείται τελικά στη σφαίρα της φαντασίας.

Αποτελεί ένα κομμάτι μόνο του «πάζλ» των 365 ημερών του έτους που, μαζί με τα υπόλοιπα 364 κομμάτια, συνθέτουν έναν έργο στο οποίο αποτυπώνεται η αγωνία, το άγχος, η πίεση, η αγανάκτηση, ο θυμός, ο προβληματισμός κι ένα σωρό άλλα συναισθήματα του επαγγελματία λογιστή-φοροτεχνικού.

Σας παραθέτω ένα χαρακτηριστικό απόσπασμα κι ελπίζω να αποτελέσει τροφή για σκέψη και προβληματισμό.Ευελπιστώ να φτάσει και στα μάτια όσων αποφασίζουν για τις τύχες μας, μήπως καταλάβουν επιτέλους την κατάσταση που βιώνουμε...

- TaxHeaven: Πως είναι λοιπόν η ζωή δίπλα σε έναν συνειδητοποιημένο επαγγελματία λογιστή; Περιγράψτε μας μια ημέρα από την κοινή ζωή σας.

- Σύζυγος λογιστή: Θα σας πω. Οι πρώτες λέξεις που ξεπηδάνε από το μυαλό μου είναι άγχος, καταληκτικές ημερομηνίες, πρόστιμα, φρενήρεις ρυθμοί, πελάτες και συνάδελφοι, δηλώσεις, παρατάσεις, συνεχείς αλλαγές.

Η μέρα ξεκινά νωρίς το πρωί, γύρω στις έξι, προκειμένου να πάει γρήγορα στο γραφείο, να οργανώσει την δουλειά του -και όχι την εργασία του διότι με αυτούς τους ρυθμούς μόνο εγκλωβισμένο μπορώ να τον χαρακτηρίσω- και να προλάβει να τακτοποιήσει κάποιες εκκρεμότητες πριν αρχίσουν τα τηλέφωνα, η βαβούρα και η ένταση.

Κάποια μέρα τον επισκέφτηκα αρκετά νωρίς για λίγα λεπτά επειδή έτυχε να περνάω από το γραφείο του πηγαίνοντας για δουλειά. Η εικόνα ήταν αποκαρδιωτική αλλά δεν του είπα τίποτε. Τα βιβλία και τα κάθε είδους χαρτιά υψώνονταν απειλητικά γύρω του ολοένα και περισσότερο. Φαίνεται καλά προστατευμένος μέσα στους τέσσερις τοίχους, πίσω από το χάρτινο κάστρο μέσα στο οποίο ζει «φυλακισμένος».

- TaxHeaven: Η συνέχεια είναι πιο χαλαρή να φανταστώ;

- Σύζυγος λογιστή: Απεναντίας, καθώς η μέρα προχωρά σφίγγει ο κλοιός. Κάτι απρόοπτο συμβαίνει, κάποιος πελάτης υστεριάζει, κάποιος συνάδελφος χρειάζεται την γνώμη του ή την βοήθειά του. Και πως να αρνηθεί να υποστηρίξει κάποιον; Άλλωστε τις ίδιες δυσκολίες αντιμετωπίζει και εκείνος.

- TaxHeaven: Μα καλά, σε κανένα σημείο της ημέρας δεν ηρεμεί;

- Σύζυγος λογιστή: Όχι, σε καμία περίπτωση. Μερικές φορές μάλιστα του συμβαίνουν και έκτακτες περιπτώσεις που πρέπει να τις ξεπεράσει.

- TaxHeaven: Τι εννοείτε; Μπορείτε να γίνετε πιο σαφής;

- Σύζυγος λογιστή: Συχνά συμβαίνει το εξής παράδοξο. Πάνω που προσπαθεί να βάλει τα πράγματα σε μια σειρά, πάνω που έχει κατανοήσει τα θέματα που άπτονται της δουλειάς του, αίφνης να ανακοινώνεται κάποια αλλαγή στο φορολογικό σκηνικό. Τότε πρέπει όλα να μείνουν στην άκρη, σε εκκρεμότητα για ακόμη μια φορά, προκειμένου να μελετήσει, να ενημερωθεί ορθά και να μπορέσει να τα εφαρμόσει.

- TaxHeaven: Δηλαδή τα πάντα είναι ρευστά και αβέβαια απ΄ότι καταλαβαίνω στη δουλειά του;

- Σύζυγος λογιστή: Ακριβώς. Το περιγράψατε αρκετά γλαφυρά μέσα από την ερώτησή σας. Χαρακτηριστικά να σας πω ότι, ξεκινώντας να πάει στο γραφείο του δεν γνωρίζει αν κατά την επιστροφή του στο σπίτι θα ισχύουν όλα όσα ήξερε για κάποια θέματα στη δουλειά του, γιατί ενδέχεται να έχουν ήδη αλλάξει!

- TaxHeaven: Μάλιστα. Μιλάτε μαζί του συχνά κατά τη διάρκεια της ημέρας;

- Σύζυγος λογιστή: Όχι πολύ συχνά. Μέσα σε όλον αυτόν τον πανικό που βιώνει θα του τηλεφωνήσω κάποια στιγμή για να τον ακούσω. Μερικές φορές, θα του πω και κάτι που εκείνη την στιγμή του είναι αδιάφορο ή θα τον επιφορτίσει και με μια ακόμη υποχρέωση, με κάτι που πρέπει να γίνει σε προσωπικό επίπεδο. Το άγχος του σε κάθε συνομιλία μας είναι ευδιάκριτο. Το καταλαβαίνω στη φωνή του και ας μη το παραδέχεται. Δε του λέω τίποτα.

Προσπαθώ να τον κάνω να ξεφύγει για όσο κρατάει το τηλεφώνημά μας και να τον ηρεμήσω. Άλλες φορές του φορτώνω και τα δικά μου όμως. Σε ποιον να τα πω κι εγώ; Αυτός είναι ο άνθρωπός μου, με αυτόν θέλω να τα μοιραστώ και ο κοινός μας χρόνος είναι ελάχιστος. Όταν είμαστε και οι δύο εκνευρισμένοι με κάτι, η συζήτηση είναι λακωνική και τα λόγια κοφτά, κάτι που αυτή την στιγμή ίσως σας φαίνεται χαριτωμένο, εκείνη την στιγμή όμως που συμβαίνει με εξοργίζει.

- TaxHeaven: Μήπως είστε λίγο υπερβολική; Το απόγευμα δεν είναι καλύτερα τα πράγματα;

- Σύζυγος λογιστή: Να σας πω. Δεν είμαι καθόλου υπερβολική, ίσα ίσα θεωρώ ότι είμαι πέρα για πέρα ρεαλίστρια. Έχει φτάσει το απόγευμα, οι υπάλληλοι φεύγουν και το μόνο διάλειμμα που έχει κάνει είναι μίση ίσως ώρα για το μεσημεριανό φαγητό και αυτό όχι γνήσιο, μιας και κάθε μπουκιά συνοδεύεται και από χτύπημα τηλεφώνου.

Οι ώρες περνούν, ρίχνοντας μια ματιά απ’ το παράθυρο βλέπει πως έξω νύχτωσε. Ο θόρυβος του δρόμου κόπασε κάπως, κι αυτός ακόμη εκεί με μάτια θολωμένα και μυαλό ζαλισμένο να προσπαθεί! Απόκαμε τόσες ώρες γυρτός μες στο γραφείο. Είναι η ώρα που αρχίζει ο απολογισμός της ημέρας. Πάλι δε τελείωσε με τις υποχρεώσεις του αφού αυτές αντί να μειώνονται, αυξάνονται σαν το κεφάλι της λερναίας ύδρας. Μαζεύει το μυαλό του και ρίχνεται πάλι στη δουλειά για λίγο ακόμη.

- TaxHeaven: Τι ώρα επιστρέφει στο σπίτι σας; Πως είναι η επικοινωνία σας αφού επιστρέψει;

- Σύζυγος λογιστή: Όπως σας ανέφερα ήδη, μετά από πολλές ώρες κι ενώ έχει βραδιάσει για τα καλά, έρχεται η πολυπόθητη ώρα επιστροφής στο σπίτι. Ένας άνθρωπος κουρασμένος, ταλαιπωρημένος που η έκφρασή του δηλώνει πως έχει φτάσει στα όριά του. Τι να προλάβουμε να κάνουμε μέσα σε δύο ώρες περίπου που είμαστε μαζί πριν κοιμηθούμε; Να φάμε, να μιλήσουμε, να πούμε τα νέα της ημέρας, να χαλαρώσουμε, να οργανώσουμε τις κοινές υποχρεώσεις μας; Ακόμα και αυτές τις ώρες το τηλέφωνο δε σταματά να χτυπά. Διακόπτει ενοχλητικά την ησυχία του σπιτιού μας και ο επαγγελματισμός δεν αφήνει περιθώρια αδιαφορίας.

Πολλές φορές αντιλαμβάνομαι πως κάτι άλλο τον απασχολεί όταν μιλάμε. Το μυαλό του δεν ξεφεύγει από τις υποχρεώσεις. Ακόμα κι όταν φαινομενικά είναι η ώρα της ξεκούρασης, το μυαλό δεν είναι εδώ μαζί μου, αλλά σε κάτι άλλο που πρέπει να γίνει. Πως να μοιραστείς στιγμές; Πως να προτείνεις να κάνετε κάτι από κοινού, όταν βλέπεις πως η κούραση δε το επιτρέπει; Πολλές φορές χάνεται στην αγκαλιά του Μορφέα πολύ γρήγορα και δεν προλαβαίνουμε να πούμε σχεδόν τίποτε.

- TaxHeaven: Ποια είναι η άποψη του για όσα διαδραματίζονται στα αρμόδια υπουργεία, για τη στάση γενικότερα της Διοίκησης; Τι σας έχει εκμυστηρευτεί;

- Σύζυγος λογιστή: Δεν μπορώ να γνωρίζω επακριβώς όλα όσα γίνονται στα αρμόδια υπουργεία. Αυτό μόνο που μπορώ να σας πω με βεβαιότητα είναι ότι το τελευταίο διάστημα υπάρχει καταιγισμός αποφάσεων -απ΄όσο μου λέει-, ερμηνευτικές προσεγγίσεις σε νέους νόμους από τα αρμόδια όργανα που κινούνται στη σφαίρα της φαντασίας και άλλα πολλά. Αντιλαμβάνομαι ότι τα πράγματα έχουν γίνει πολύ δύσκολα στη δουλειά του και όλο ακούω να μιλάει με συναδέλφους για πρόστιμα και κυρώσεις.

Είχα διαβάσει κάποια στιγμή σε κάποιες σημειώσεις του που έγραφε: «Λογιστές-φοροτεχνικοί, πάντα έρμαια των ορέξεων κάποιων υψηλόβαθμων χαρτογιακάδων που χωρίς να δουλέψουν ποτέ κρατούν τις τύχες όλων στα χέρια τους. Ανδρείκελα όλοι εμείς χορεύουμε στους σκοπούς που παίζουν οι καρεκλοκένταυροι προϊστάμενοι που νομοθετούν κατά το δοκούν».

- TaxHeaven: Κάποιοι όμως διατείνονται ότι είναι κερδισμένοι οι φοροτεχνικοί από όλη αυτή την κατάσταση που επικρατεί στα φορολογικά δρώμενα του τόπου. Ξέρετε, γίνομαι μέσα από την ερώτηση αυτή λίγο σαν συνήγορος του διαβόλου, αλλά θέλω την άποψή σας.

- Σύζυγος λογιστή: Αντιλαμβάνομαι την ερώτησή σας και το ύφος σας. Ακούγονται διάφορα από διάφορους για το θέμα αυτό. Η λαϊκή ρήση «όποιος είναι έξω απ το χορό, πολλά τραγούδια ξέρει», ισχύει και στην περίπτωση αυτή. Οι επιπτώσεις στην ψυχική και σωματική υγεία αλλά και στην προσωπική ζωή ενός φοροτεχνικού είναι δυστυχώς αντιστρόφως ανάλογες με τις απολαβές, την επιβράβευση και την καταξίωση. Μόνο κάποιος που ζει το πρόβλημα από μέσα μπορεί να αντιληφθεί τι περνά καθημερινά ένα συνειδητοποιημένος λογιστής.

Αναρωτιέμαι αξίζει άραγε; Και από την άλλη διερωτώμαι πως είναι δυνατόν να ξεφύγεις αυτή την περίοδο και ενώ οι υποχρεώσεις τρέχουν; Σ’ αυτό το επάγγελμα πρέπει να διαθέτεις τεράστια αποθέματα υπομονής για να ανταπεξέλθεις, πρέπει να τσαλακώνεις καθημερινά τα αισθήματα και την ηθική σου, να συμβιβάζεσαι, να υποχωρείς, να σκύβεις το κεφάλι υποταγμένος. Οι ικανοί χάνονται πίσω από ανίκανους, υπερφίαλους, και αριβίστες!

- TaxHeaven: Κάνετε όνειρα με αυτόν τον άνθρωπο;

- Σύζυγος λογιστή: Θα σας απαντήσω. Οι μέρες περνούν, το ίδιο και οι μήνες και η περίοδος που θα είναι πιο χαλαρός επαγγελματικά δεν έρχεται ποτέ. Φοβάμαι πως όσο περνάει ο καιρός τα πράγματα δυσκολεύουν ακόμη περισσότερο. Ποτέ δεν είσαι βέβαιος αν θα γίνει κάτι και θα διαταραχτεί η αρμονία των στιγμών.

Όμως, μέσα σε όλο αυτό το συρφετό σκέψεων και ανησυχιών υπάρχουν και αυτά τα λίγα λεπτά που χαζεύουμε τα φώτα της νυχτωμένης πόλης από το μπαλκόνι, κάνουμε όνειρα και σχέδια, ηρεμούμε κι εγώ προσωπικά νιώθω ευγνώμων που αυτός ο άνθρωπος μπορεί ακόμη και παλεύει, αντέχει την πίεση, την ρουτίνα, τα μικρά παράπονά όλων όσων είναι έξω από το χορό και παράλληλα με καθησυχάζει. Και έτσι απλά παίρνουμε κουράγιο για την επόμενη μέρα και για όλα όσα θα έρθουν. Χρειάζεται κατανόηση και υπομονή. Και από τους δύο. Και ελπίδα πως κάποια μέρα κάτι θα αλλάξει. Κανείς δεν μπορεί να μας εμποδίσει να έχουμε όνειρα.

- TaxHeaven: Βιώνοντας όλα αυτά πως είναι η ψυχολογία του;

- Σύζυγος λογιστή: Είναι χαλκέντερος. Παλεύει πάντα για το καλύτερο. Μάλιστα, ένα θετικό που του αποδίδω είναι ότι δεν χάνει το χιούμορ του. Παρόλο που βιώνει όλη αυτή την ένταση, την πίεση, το άγχος, το χιούμορ δεν λείπει ποτέ από τη ζωή του. Πιστεύει -όπως λέει- πως μόνο με το χιούμορ μπορεί να αντιμετωπίσει ένας λογιστής την τραγελαφική κατάσταση που επικρατεί στο επάγγελμά του.

- TaxHeaven: Σας ευχαριστούμε πολύ για το χρόνο σας και ίσως επανέλθουμε στο μέλλον και για νέα συνέντευξη.

- Σύζυγος λογιστή: Παρακαλώ. Είμαι πάντα στη διάθεσή σας.

kilimatos.gr