Του Παναγιώτη Κουρουμπλή

Όσοι έχουν μελετήσει τoν Ανδρέα ξέρουν ότι διέθετε μία δεινή ικανότητα ανάλυσης των γεγονότων. Το 1982 εν μέσω ψυχροπολεμικής περιόδου στην πρώτη Σύνοδο Υπουργών Εθνικής Άμυνας του ΝΑΤΟ στην οποία παρέστη, υπήρξε ένας αστερίσκος. Ήταν η πρώτη φορά σε σύνοδο του ΝΑΤΟ που τολμούσε Δυτικοευρωπαίος ηγέτης να βάλει αστερίσκο. Ο Ανδρέας έφερε τον Αραφάτ στην Ελλάδα όταν η Αμερική και όλη η Ευρώπη ήταν εναντίον του και όχι μόνο αυτό αλλά το Ελληνικό Πολεμικό Ναυτικό μετέφερε άμαχους Παλαιστινίους στην Β. Αφρική. Ο Ανδρέας στην απόφαση της Αμερικής και των Ευρωπαίων να τιμωρήσουν την τότε Σοβιετική Ένωση για την κατάρριψη του Κορεάτικου Jumbo στη Σιβηρία ήταν ο μόνος ηγέτης που είχε το πολιτικό κουράγιο να διαφωνήσει.

Όλοι γνωρίζουν ότι στη σύνοδο της Ε.Ε. στο Δουβλίνο διεκδίκησε τα Ευρωπαϊκά Ολοκληρωμένα Προγράμματα λέγοντας στους ηγέτες της Ευρώπης: “Σας παραχωρώ τη θέση μου και φεύγω”. Το 1987 έπειτα από 50 χρόνια συνεχών υποκύψεων της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής στα κελεύσματα της Τουρκίας, ο Ανδρέας είπε το μεγάλο ΟΧΙ στην είσοδο του PIRI REIS στο Αιγαίο, ανυψώνοντας το αίσθημα εθνικής αξιοπρέπειας ενός λαού που υφίστατο συνεχείς ταπεινώσεις.

Η δεκαετία του ’80 υπήρξε η περίοδος όπου ολοκληρώθηκαν κρίσιμα ζητήματα για μια κοινωνία που ζούσε ακόμα με βαθύτατο κοινωνικό και δημοκρατικό έλλειμμα και προχώρησε σε μια δίκαια αναδιανομή προς όφελος των αδυνάτων του παραγόμενου πλούτο, θεμελιώνοντας για πρώτη φορά το κοινωνικό κράτος στην Ελλάδα.

Όλοι γνωρίζουν πως ο άρρωστος Ανδρέας αντιμετώπισε την επίθεση ’94-’95 κατά της δραχμής και πως έσωσε τότε τη χώρα από την καταστροφή. Είπε τότε ο αείμνηστος Λέων Καραπαναγιώτης: «Μία ώρα να μπορεί να σκέπτεται ο Ανδρέας την ημέρα υποκαθιστά όλους τους άλλους».

Ο Ανδρέας ήταν ο πρώτος Έλληνας Πρωθυπουργός μετά την απελευθέρωση που δεν φοβήθηκε να πει στη Γερμανική ηγεσία, μάλιστα με ρηματική διακοίνωση , ότι υπάρχουν σε εκκρεμότητα οι κατοχικές τους υποχρεώσεις έναντι της Ελλάδας. Το ποια ήταν η συνέχεια από τους επέκεινα το γνωρίζουμε δυστυχώς. Ήταν προσωπική παρέμβαση του Ανδρέα παρά την έλλειψη Ευρωπαϊκού θεσμικού πλαισίου να ενταχθούν στο 2ο κοινοτικό πλαίσιο στήριξης νέες υποδομές (Νοσοκομεία και κέντρα ΑμεΑ). ?

Το 1992 ο Ανδρέας προέβλεψε πρώιμα και είπε το περίφημο: «Φοβούμαι ότι αντί να πάμε στη δημιουργία μιας Ευρωπαϊκής Γερμανίας οδεύουμε σε μία Γερμανική Ευρώπη».

Κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει ότι υπάρχουν και πολιτικές ευθύνες του Αντρέα για κρίσιμα ζητήματα όπως η έλλειψη ουσιαστικής εσωκομματικής δημοκρατίας που επέτρεψαν στην περίοδο ιδιαίτερα των διαδόχων του να υπάρξουν εκφυλισμοί να γιγαντωθεί το πελατειακό κράτος (παρά την θεμελίωση του ΑΣΕΠ) και να αποθεσμοποιηθεί ο μηχανισμός μείωσης των ανισοτήτων.

Η σημερινή κατάπτωση του ΠΑΣΟΚ είναι συνέπεια νεοφιλελεύθερων επιλογών που δεν έπεισαν τον κόσμο του ούτε για την αναγκαιότητα ούτε για την αποτελεσματικότητα τους.

Εάν ο Ανδρέας παρελάμβανε το μεγάλο χρέος και το μεγάλο έλλειμμα που παρέδωσε η κυβέρνηση Καραμανλή το 2009 θα περίμενε με σταυρωμένα χέρια; Θα έκανε ότι έκανε το ΄94-΄95 που είπε στον Αλ. Παπαδόπουλο «Όλοι λένε yes mαn εσύ θα λες no mαn». Εάν ο Ανδρέας επρόκειτο να σώσει τη χώρα κουρεύοντας το χρέος που ήταν το 95% στα χέρια των ιδιωτών θα καθυστερούσε μέχρι που να ξεφορτωθούν οι Γερμανικές και Γαλλικές τράπεζες τα ελληνικά ομόλογα, για να καταστραφεί η Ελλάδα; Μπορεί να δεχτεί κανείς όπως έχει αποδεχτεί εκ των υστέρων ότι ο Ανδρέας θα υπέγραφε μνημόνια επειδή το απαιτούσαν οι τοκογλύφοι και θα παραχωρούσε ποτέ εθνική κυριαρχία αποδεχόμενος να διέπονται τα ελληνικά ομόλογα από το αποικιοκρατικής λογικής Αγγλικό δίκαιο; Θα διανοείτο κανείς να του ζητήσει να αγνοήσει την γενοκτονία των Αρμενίων και των Ποντίων;

Την περίοδο αυτή και ενώ από την μια πλευρά της Ελλάδος μαίνονται πόλεμοι, συρράξεις, εμφύλιοι, εάν ζούσε ο Ανδρέας θα είχε χειριστεί με τελείως διαφορετικό τρόπο την αναβαθμισμένη γεωστρατηγική θέση της Ελλάδος και θα επιδίωκε συμφωνίες και συνεργασίες πολύ διαφορετικού προσανατολισμού. Υπήρχε περίπτωση να συμφωνήσει ανέξοδα στην άφρονα στρατηγική της Ευρωπαϊκής Ένωσης κατά της Ρωσίας παραιτούμενος από τα πολλαπλά Ελληνικά συμφέροντα στην περιοχή (ελληνοπόντιοι, εξαγωγές ελληνικές, ορθοδοξία, κτλ).

Πόσο απέχει η σημερινή ιδεολογικοπολιτική ταυτότητα του ΠΑΣΟΚ από την διακήρυξη της 3η Σεπτέμβρη; Ένα ΠΑΣΟΚ ιδεολογικό σκιάχτρο του παλιού του εαυτού. Όταν κατ΄ εξακολούθηση στην Βουλή ακροδεξιοί κλώνοι του Γκέμπελς λοιδορούν τον Ανδρέα και το έργο του με την ένοχη ανοχή των πολιτικών απογόνων του, όταν μετέτρεψαν την μεγάλη δημοκρατική παράταξη σε συνιστώσα της άκρατου νεοφιλελευθερισμού της Ν.Δ. διερωτώνται με υποκρισία πως έφτασε το ΠΑΣΟΚ εδώ. Σύντροφοι οι δεσμοί δεν μπορούν να γίνουν δεσμά.

Άρθρο στην ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΚΤΩΝ